فایروال و نقش آن در امنیت شبکه

در دنیای دیجیتالی امروز، امنیت بالا و پیشرفته شبکه، یکی از نیازهای همیشگی و غیرقابل چشم‌پوشی است که غفلت از آن، می‌تواند منجر به خسارات جبران‌ناپذیری در حوزه گردش اطلاعات شود. جدای از برنامه‌های ضد بدافزار قدرتمند و سایر راه‌حل‌های ایجاد امنیت سایبری، داشتن یک برنامه امنیت برای شبکه، در تلفیق با یک (Firewall) خوب، الزامی و شاید حتی حیاتی است.

فایروال‌ های سنتی، از شبکه داخلی در برابر ورود ترافیک ناخواسته و نامطلوب، محافظت می‌کنند. آن‌ها تقریباً در طول سه دهه اخیر، به عنوان ابتدایی‌ترین خط دفاعی در امنیت شبکه ظاهر شده و در عمل پوسته سخت و بیرونی شبکه را تشکیل داده‌اند. اما امروزه و در حال حاضر، آن‌ها تکامل یافته و به یک راه‌حل پیچیده نرم‌افزار و سخت‌افزاری برای مقابله با بدافزارها یا ترافیک ناخواسته تبدیل شده‌اند. مانند هر ابزار تکنولوژی دیگری، فایروال ‌ها نیز در طول زمان تکامل یافته و دستخوش بهبود و تغییر مداوم بوده‌اند.

اگر قصد خرید فایروال دارید مقاله راهنمای خرید فایروال فورتی گیت را از دست ندهید 

چرا باید انواع فایروال را شناخت؟

این تکامل مداوم، در مقابله با بدافزارها، برتری محسوسی به فایروال‌ها بخشیده است اما از سویی دیگر منجر به گوناگونی در این حیطه شده است. به بیانی دیگر، آنچنان که امروز شاهد هستید، صدها و شاید حتی هزاران (Firewall) با آپشن‌ها، تنظیمات و سطوح دسترسی مختلف، با عناوین مختلفی در دسترس هستند به شکلی که برای شناخت آن‌ها به یک دسته‌بندی کلی نیاز است.

این به‌خودی خود، شاید نشان‌دهنده پیشرفت فایروال‌ها باشد اما در عین حال کار را برای مشتریان، مصرف‌کنندگان و صاحبان شبکه‌ها قدری سخت‌تر از گذشته کرده است. امروزه تصمیم‌گیری در مورد یک (Firewall) مناسب اصلاً ساده نیست و کاربران باید با داشتن شناخت کافی نسبت به ماهیت فایروال و انواع آن، در این مورد تصمیم‌گیری کنند.

نباید فراموش کرد انتخاب یک فایروال اشتباه، تا چه حد می‌تواند شبکه و داده‌های شما را در معرض انواع تهدیدات مخرب قرار دهد. با در نظر داشتن این مسئله، باید گفت که لزوم شناخت ماهیت (Firewall) و انواع آن، بیش از پیش محسوس است. پس برای آشنایی با ماهیت و انواع آن تا انتها با ما همراه باشید.

همه‌چیز در مورد فایروال ها

فایروال یا همان (Firewall) را می‌توان یک نرم‌افزار یا سخت‌افزار طراحی شده برای جلوگیری از ورود ترافیک ناخواسته به شبکه دانست. یک فایروال، سوای اینکه نرم‌افزاری باشد یا سخت‌افزاری، وظیفه دارد تا از ورود ترافیک ناخواسته جلوگیری و ترافیک مجاز را بدون مانع عبور دهد. البته همانطور که مشخص است، (Firewall) در قبال ترافیک خروجی نیز، عملکردی مسئولانه دارد. صرفاً ترافیک مجاز از پیش‌تعریف‌شده از سوی کاربر، امکان عبور و خروج از فایروال را دارند.

بعنوان یک مکانیسم تقویت امنیت، فایروال، داده‌های نشانه‌گذاری‌شده را بر مبنای الگوریتم خاصی که دارد، فیلتر می‌کند. به بیانی ساده، این مکانیسم، مانند یک لایه محافظ بین اینترنت و شبکه خصوصی شما قرار می‌گیرد تا از دسترسی غیرمجاز سایرین به داده‌های موجود در شبکه خصوصی ممانعت کند. برای درک بهتر ماهیت (Firewall)، شما را دعوت به مطالعه بخشی بعدی می‌کنیم.

نکاتی کلیدی و مهم در مورد (Firewall)

• بدون داشتن یک فایروال در شبکه خود، شبکه اینترنت شما را در معرض تهدید مداوم دسترسی غیرمجاز، سرقت داده و همچنین نفوذ قرار می‌دهد.
• یک فایروال، گاهاً حتی ترافیک خروجی را نیز از دسترسی به دامنه‌ها و سرورهای خاص منع کرده و به این شکل کمک می‌کند اطلاعات کاربر، وارد یک محیط ناامن نشود.
• قوانین کاری یک فایروال، توسط ادمین(مدیر) شبکه تعیین شده و به این شکل این مکانیسم متوجه می‌شود که در قبال انواع مختلفی از ترافیک داده، باید چه واکنشی داشته باشد.
• فایروال‌ها با روترها تفاوت دارند. یک روتر یا همان (Router)، ترافیک را به سمت یک هدف خواسته‌شده، بدون بلوکه کردن آن هدایت می‌کند. شاید آدرس‌دهی و هدایت داده‌ها، بخشی از وظایف و عملکرد (Firewall) را نشان دهد اما با این حال، وظیفه اصلی آن، به جای هدایت بی‌چون و چرای داده، متوقف ساختن ترافیک ناخواسته است.

انواع مختلف (Firewall)

پیش‌تر در مورد علت سردرگمی بسیاری از مدیران و صاحبان شبکه‌ها، توضیحاتی در اختیار شما قرار دادیم. بر همین مبنا در این بخش قصد داریم تا پس از ایجاد یک دید نسبی در مورد (Firewall)، انواع مختلفی از این مکانیسم را به شما معرفی کنیم.

• پروکسی فایروال (Proxy Firewall)

یک پروکسی فایروال، پیام‌های پرچم‌گذاری‌شده را در لایه‌های مختلف نرم‌افزارها فیلتر می‌کند تا از این طریق، از شبکه خصوصی کاربر محافظت کند. ویژگی‌های جانبی آن، شامل موارد مختلفی می‌شود؛ از جمله ذخیره یا در اصطلاح کش کردن محتواها و تأمین امنیت برای ارتباط مستقیم بین شبکه داخلی و خارجی. از این نوع فایروال تحت عنوان فایروال دروازه‌ای یا (Gateway Firewall) نیز یاد می‌شود.

• فایروال حالت‌مند (Stateful Inspection Firewall)

این نوع از فایروال، ترافیک ورودی به شبکه را بر اساس حالت، پورت و پروتکل محدود ساخته و از این طریق با دسترسی غیرمجاز مقابله می‌کند. چنین فایروال‌هایی، یک کانکشن فعال را مورد پایش قرار داده و بر مبنای حالات مختلف تعریف‌شده، تعیین می‌کنند که یک بسته داده، اجازه عبور دارد یا خیر.

• فایروال مدیریت یکپارچه تهدید (Unified Threat Management Firewall)

از این گونه تحت عنوان (UTM) نیز نام برده می‌شود. یک (UTM)، ویژگی و کارکردهای یک فایروال سنتی را با جنبه‌های امنیتی مدرن ترکیب می‌کند. معمولاً این دستگاه، یک ویژگی ضد ویروس دروازه‌ای داشته و ضمن قدرت تشخیص ویروس، توانایی پیشگیری از خرابکاری‌های آن را دارد. این نوع از فایروال‌ها برای شرکت‌ها و سازمان‌های کوچک و متوسط ایده‌آل هستند.

• فایروال نسل بعدی (Next Generation Firewall)

این نسل از مکانیسم امنیتی، برای مقابله با تهدیدات سایبری مدرن مانند حمله بدافزارهای پیشرفته و حمله در لایه اپلیکیشن، طراحی و توسعه یافته است. البته در کنار این قابلیت‌های پیشرفته، این نوع از (Firewall) باید توانایی انجام بازرسی‌های استاندارد و معمولی داده را نیز داشته باشد.

• فایروال متمرکز بر تهدید (Threat-Focused Firewall)

این نوع از مکانیسم امنیتی، در اصل گونه‌ای خاص از فایروال‌های نسل بعدی است که سطح پیشرفته‌ای از شناسایی و رفع تهدیدات را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. این گونه همچنین با یک گزارش کامل آگاهی از موقعیت، می‌تواند تشخیص دهد که کدام بخش‌های شبکه بیش از سایرین نسبت به حملات سایبری، ضعف دارند و با یک اتوماسیون امنیتی هوشمند، حملات ایجادشده را پاسخ دهد.

مروری بر کاربرد (Firewall)؛ چرا به این مکانیسم احتیاج داریم؟

• منع دسترسی ناخواسته به داده‌ها و از بین بردن دسترسی غیر مجاز از راه دور
• مسدود کردن پیام‌های ناخواسته با قابلیت آنتی اسپمی که دارد
• داشتن تجربه یک ارتباط امن با شبکه جهانی اینترنت
• نیفتادن در دام دامنه‌ها و سایت‌های مخرب و خرابکار
• منع دسترسی کاربران شبکه به محتواهای نامناسب، غیراخلاقی یا در تناقض با اهداف شبکه
• محدود کردن استفاده از برخی نرم‌افزارهای خاص برای ارسال یا دریافت اطلاعات